تاریخچه و قوانین بسکتبال
تاریخچه بسکتبال
ورزش بسکتبال در سال 1981 میلادی توسط آموزگاری به نام دکتر جمیزناسمیت ابداع و در استادیوم اسپرینگ فیلد ماساچوست به نمایش در آمد. درآن زمان به جای حلقه های گل از سبدهای مخصوص که به شکل زنبیل بودند استفاده می شد که توپ پس از گل شدن در درون آنها قرار میگرفت که پس از هر بار گل شدن توپ را به وسیله نردبان از درون سبد بیرون می آوردند و به وسیله بین طرفین در جریان بازی قرار می دادند. هدف اصلی از ابداع چنین ورزشی ایجاد فعالیت در محیط سر بسته ای در فصل زمستان بود تا ورزشکاران بتوانند در این فصل نیز فعالیت داشته و با ورزش فرم بدنی و وضعیت جسمانی خود را در حد مطلوب حفظ نمایند. به همین جهت تعداد بازیکنان نامحدود بود و هر دفعه می توانستند از هر تعداد دلخواه برای بازی استفاده نمایند که کم کم قوانینی برای انجام بازی و سایر قسمت ها وضع نمودند به طوری که تعداد بازیکنان هر طرف 9 نفر تعیین گردید وسپس به 7 نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به 5 نفر تثبیت یافته است. هر بازیکن می توانست در موقع وقوع خط به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم می توانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود به طور دلخواه نگهداری نماید. هر دفعه که توپ گل می شد بازی یا بین طرفین یا ( جامپ بال ) از وسط زمین ادامه می یافت. بازیکنان بلند قد می توانستند در نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند ( قانون سه ثانیه وجود نداشت ) با اجرای مسابقاتی چند زمینه تحول و پیشرفت بسکتبال را فراهم کردند لیکن بعد از جنگ جهانی اول ( 1918 ) بسکتبال ورزش رقابت آمیز و بزرگی نشد. درآن ایام سعی شد توجه رؤسای مدارس و گردانندگان سازمان های ورزشی را به تعلیم و آموزش بسکتبال جلب نمایند. با این وجود و این همه تلاش مداوم و پیگیر تعلیم بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آنها در ورزش های رقابت آمیز دیگری مانند فوتبال آمریکائی متمرکز بود. چند سالی چنین وضعیتی ادامه داشت بعد از جنگ جهانی اول تدریجاً مربیان بسکتبال وضعیت ثابتی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد و این ورزش شناخته گردید و به اروپا نیز کشیده شد در سال 1924 اولین مسابقات بین المللی بین تیم های بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال 1932 فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد و در مسابقات المپیک 1936 برای اولین بار 23 کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید . امروز با اینکه ورزش بسکتبال یکی از سریعترین و پرطرفدارترین ورزش های جهان می باشد و بعضی از اصول آن نیز تغییر یافته ولی هنوز اصول اساسی آن مانند زمان دکتر نایسمیت که در سبدهای هلو انجام میگرفت به قوه خود باقی است. این ورزش توسط آقای فریدون شریف زاده به ایرانیان شناسانده شد و خدمات ارزنده ای برای پیشبرد ورزش بسکتبال انجام داد به طوری که برای اولین بار ایران در سال 1948 توانست در مسابقات المپیک لندن شرکت نمایند.
قوانین بسکتبال
قوانین بسکتبال
1-تعریف:
بازی بسکتبال توسط دو تیم انجام می پذیرد که هر تیم شامل 5 بازیکن می باشد، هدف آنها عبور دادن توپ از حلقه و ممانعت از گل زدن تیم مقابل است.اندازه زمین بسکتبال باید (28*15) یا (26*14) یا (24*12) باشد و ارتفاع زمین بازی تا سقف سالن باید هفت متر باشد.
تمامی خطوط زمین باید 5 سانتیمتر عرض داشته باشد: شعاع دایره ها باید 08/1 متر باشد. اندازه تخته باید 180 * 05/1 متر باشد که با فاصله 09/2متر از سطح زمین نصب می گردد.
یک بازی بسکتبال با یک سر داور و یک داور، منشی، وقت نگهدار مسؤول 24 ثانیه، مسؤول تابلو و یک ناظر فنی مسابقات برگزار می شود. بازی بسکتبال با 5 بازیکن شروع می شود و با دو نفر هم می توانند ادامه دهند کمتر از دو نفر بازی انجام نمی شود. بازی در چهار پریوت ده دقیقه ای انجام می شود. بین ده دقیقه اول و دوم یک وقت دو دقیقه استراحت و بین ده دقیقه دوم و سوم که نیمه اول هم نامیده می شود یک وقت ده تا پانزده دقیقه استراحت و بین ده دقیقه سوم و چهارم یک وقت دو دقیقه ای استراحت انجام می شود. تایم استراحت هر ده دقیقه، یک تایم استراحت یک دقیقه ای و ده دقیقه آخر تیمها می توانند از دو تایم استراحت یک دقیقه ای استفاده نمایند.
2- تخلف ها:
سه ثانیه: زمانی که تیمی توپ را در اختیار دارد نباید هیچ یک از بازیکنان آن تیم بیش از سه ثانیه در منطقه ذوزنقه تیم مقابل توقف نمایند. تمامی خطوط منطقه ذوزنقه جزء منطقه محدوده محسوب می شوند .
هشت ثانیه: زمانی که بازیکنی مالکیت توپ را در زمین دفاعی خود در اختیار می گیرد بایستی در عرض هشت ثانیه توپ را از زمین خارج کرده و به زمین حمله ببرد.
24 ثانیه: اگر تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض 24 ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا 24 ثانیه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد 24 ثانیه ادامه می یابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم 24 ثانیه ادامه می یابد. 24 ثانیه موقعی صفر می شود که 1- خطا صورت بگیرد 2- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیاندازد. اگر دستگاه 24 ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول می باشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود می باشد .
رانینگ:موقعی که بازیکن توپ را در دست گرفته و یک یا دو گام به اطراف برود، رانینگ نام دارد.
پای پیوت: اگر بازیکنی توپ را در دست داشته و یک پا را ثابت و پای دیگر را به هر طرف که بخواهد به حرکت در آورد پای ثابت را پای پیوت می گویند. اگر بازیکنی با توپ با دو پا همزمان به زمین بیاید هر دو پای او پای پیوت می باشد. اگر یک پای خود را بلند کند پای دیگر به عنوان پای پیوت خواهد بود.
3- خطاها:
خطای شخصی: 1- بلاک کردن 2- شارژ کردن 3- دفاع از پشت سر 4- تماس با دست 5 - نگهداشتن 6- استفاده غیرقانونی از دستها 7- هل دادن 8- اسکرین غیر قانونی خطای شخصی در تمامی حالات جهت بازیکن خاطی اعلام می شود.
خطای طرفین: خطایی است که دو بازیکن مخالف روی همدیگر در یک زمان انجام می دهند.
خطای غیر ورزشی:خطای شخصی است که به طور عمد روی بازیکن با توپ و یا بدون توپ صورت می گیرد و جریمه آن دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ از وسط زمین می باشد.
دیسکالیفه: هرگونه خطایی خارج از روحیه ورزشکاری را با دیسکالیفه (اخراج از زمین بازی) جریمه و دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ از وسط زمین به حریف داده می شود.
خطای فنی:خطایی است که بدون برخورد بازیکن بوجود می آید. جریمه آن یک پرتاب آزاد با مالکیت توپ از وسط زمین می باشد. خطای فنی برای بازیکن ذخیره دو پرتاب آزاد با مالکیت توپ و خطای فنی برای مربی و همراه تیم دو پرتاب آزاد و مالکیت توپ است.
خطای تیمی:در هر ده دقیقه، تیمی که خطاهای انجام شده آن بیش از 4 خطا باشد، خطای تیمی محسوب می شود و جریمه آن دو پرتاب آزاد توسط بازیکنی که خطا روی آن اتفاق افتاده است انجام می شود.